Yazı dizimizde bugün kelam Türk bakıcılarda… Çalıştıkları meskenlerde türlü külfetlerle karşı karşıya kaldıklarını öne süren Türk bakıcılar, “’Sen yalnızca çocukla ilgilen’ diyorlar. Muhakkak bir mühlet sonra beklentileri değişiyor. Çalıştığımız yerlerde fiyatlı esiriz. Her dediklerini yapmak zorundayız. Ben yalnızca dadı olarak girdiğim birçok yerde konut işi de yapmak zorunda kaldım” diyor.   

Yıllardır bakıcılık yapan Türk bakıcıların da en büyük sorunu fazla iş yükü. İş tarifinde öncelikleri bebek bakımı olsa da birçok aile kendilerinden mesken işlerini de yapmasını bekliyor.

‘İtiraz talihimiz yok’

Büyük çoğunluğu sigortasız çalışan bakıcılar pandemi nedeniyle işsiz kaldıkları devirde hiçbir toplumsal teminatlarının olmamasından yana da sıkıntılı. Çalıştıkları kimi meskenlerde fiyatlı köle muamelesiyle karşılaştıklarını savunan Türk bakıcılar yaşadıkları meşakkatleri Milliyet’e anlattı.

Ankara’da 4 yıldır bakıcılık yapan Y. K.(41) şunları aktardı: “Ben daima gündüz bakıcılık yaptım. Sabah gidip akşam dönüyordum. Farklı ailelerle çalıştım. Çalıştığım bir aile yalnızca çocuğun bakımı ve yemeğiyle ilgilenmemi söylemişti. Lakin sonra meskeni de toplamam istedi. Onu da kabul ettim bir mühlet sonra da paklığı de benim yapmam istendi. ‘Yapamam’ deme talihim yoktu. İşe gereksinimim olduğunu biliyorlardı. Ben de mecbur kabul ettim. Zira aileler çocuk uyurken sizin oturmanızdan rahatsız oluyor. Onlara nazaran ‘para veriyorsam  boş durmayacaksın’ Hem meskenin tüm işi sizden bekliyorlar hem de çocukla kaliteli vakit geçirmenizi de istiyorlar. İnanın hepsini tıpkı anda yapmak sıkıntı. Ailelerin talepleri bitmiyor. Panedemi başladığında yanında çalıştığım aile işime son verdi. Yatılı değildim ve pandemide her gün meskenlerine gidip gelmemi istemediler.”

‘İznimi iptal ettiler’

Bursa’da yaşayan 49 yaşındaki F.Ö. de yaklaşık 20 yıldır çocuk bakıcılığı yapıyor. F. Ö. “Çalıştığımız yerlerde fiyatlı esiriz. Her dediklerini yapmak zorundayız. Ben yalnızca dadı olarak girdiğim birçok yerde dadılığın yanı sıra mesken işleri de yaptım. En son çalıştığım yerde pandemi nedeniyle meskene paklığa gelen bayana ‘sen gelme’ dediler. Temizlikçiyi gönderdiklerinde bana ‘Sen ortalığı topla, yemek yap ve çocuğa bak’ dediler. Ben de mecbur kabul ettim. Fakat daha sonra meskenin büyük paklığını de benim yapmamı istediler.

Talepleri ütü, çamaşır ve yemekle sonlu kalmadı. Örneğin apartmanın sarfiyatı kokuyor, ona bile benim tahlil bulmamı bekliyorlar. Bir de pandemi izinlerimi iptal ettiler. Buna bir şey demedim, haklı olarak çekinebilir. Lakin pandemi sürecinde kendilerine daima kargo geliyordu ve yemek siparişleri veriyorlardı. Bana bir sefer kargo geldi diye sorun çıkarttılar. Kendilerine gelen kargoda virüs yok lakin bana gelen de var. Bu tutumları ve müsaadesiz çalıştırılmaya 4 ay dayanabildim, sonunda işi bırakmak zorunda kaldım. Zira, size fiyatlı köle muamelesi yapılıyor” dedi.

‘Birçok aile bizi istismar ediyor’

Uzun yıllar çocuk bakıcılığı yaptığını söyleyen H.A. da (47) şunları anlattı: “Farklı ailelerin yanına daima çocuk bakıcılığı diye işe başladım. Lakin yalnızca çocuk bakmadım, yemek ve paklık de yaptım. Paraya muhtaçlığımız olduğu için, ‘Ben işe çocuk bakmak için girdim lakin her işi yaptırıyorsunuz’ diyemiyorsunuz.

Birçok aile de bu durumu istismar ediyor. Fazladan iş yaptığınızda kimse size fazla para vermiyor. Bir ailenin yanında çocuk bakımı için çalışırken, benden meskeni toplamamı da istediler, kabul ettim. O andan sonra ‘Ne de olsa biri topluyor’ diye kirli iç çamaşırlarını bile yataklarında bırakıp işe gidiyorlardı.”

‘Raporlu olduğum halde işten çıkarıldım’

İstanbul’da yaşayan 50 yaşındaki F.Ö. de uzun yıllar çocuk bakıcılığı yaptığını belirterek şöyle konuştu: “Yıllarca farklı bir çok ailenin yanında çalıştım. Hepsinde de emsal problemleri yaşadım. Çocuk bakımı diye işe alıyorlar. ‘Sen yalnızca çocukla ilgilen’ diyorlar. Ancak belirli bir müddet sonra beklentileri değişiyor. Paklık, ütü, alışveriş ve gibisi birçok şeyi sizden yapmanızı bekliyorlar. İtiraz etme bahtınız da pek olmuyor.

Çalıştığım bir konutta baktığım çocuk koluma oyuncakla sert bir halde vurdu. Şuurlu yaptığı bir şey değil. Ağrıdığını söylediğimde yanında çalıştığım bayan ‘birkaç güne geçer, bir şey olmaz’ dedi. Ağrılar geçmeyince doktora gittim, doku zedelenmesi olduğunu söyledi ve 5 gün rapor yazdı. Ben raporluyken beni arayıp ‘Bir daha işe gelmeyin’ dediler. Tam buna da bir şey demiyorum. Fakat bu bir sonraki çalıştığım yere beni makûs gösterdi. Zira bir sonra ki çalışacağınız yer evvelki yeri arayıp nasıl olduğunuzu soruyor. Birtakım şeylere katlanmamızın sebebi de referanslarımıza berbat denilmesinin önüne geçmek. Zira çalıştığınız yerden makus bir halde ayrıldığınızda daha sonra çalışacağınız yere berbat referans gösterebiliyor.”

YARIN: Bakıcılarla sorun yaşayan aileler ne diyor?