Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi üyesi ve Gazi Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hasan Tezer, DHA’ya yaptığı açıklamada İngiltere, Güney Afrika ve Brezilya’da görülen mutasyonların tüm dünyada sorun teşkil etmeye başladığını ve nisan ayının sonuna kadar mutasyonlu virüsün Avrupa’da baskın tip olacağını kaydetti. Tezer, “Ülkemizde de Sıhhat Bakanlığının verisine nazaran 400 civarında insanın mutasyonlu virüs ile enfekte olduğunu, Güney Afrika ve İngiltere varyantlarının olduğunu biliyoruz. Ülkemize has mutasyonların olduğunu da biliyoruz; lakin ülkemizdeki varyantlarının nasıl tesir edeceğini bilmiyoruz. Lakin dünyada İngiltere varyantının mutasyonunun daha kolay hücreye yapıştığını daha çok enfeksiyon geliştirdiğini ve daha düşük ölçüde virüs yüküyle enfeksiyon geliştirdiğini biliyoruz. Lakin Güney Afrika ve Brezilya mutasyonları birebir mutasyona sahip olsa da ek öteki mutasyonlar da gösteriyor. Bu mutasyonlarda aşı ya da doğal hastalık geçirseniz de oluşan antikorlarda nötralizasyonu tam istediğimiz formda gerçekleştiremiyor. Bu da aşı ve doğal enfeksiyon sonrası tahminen tekrar hastalanmanıza sebep olabilecek bir hadise. Bunların bizi tasa edici duruma getirmemesi için uygulayacağımız kurallar çok değerli. Maske, ara ve hijyen beraberinde aşılamaların süratli bir biçimde yapılması gerekiyor” dedi.

‘BUNDAN SONRA HADİSE SAYILARI ARTABİLİR’

Bundan sonra olay sayılarının artabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Tezer, “Çünkü Avrupa’da olay sayıları artıyor. ‘Mutasyonunlu virüs ülkemizi etkileyecek mi etkilemeyecek mi’ şubat ayının ortasından sonra göreceğiz. Hesaplara, datalara nazaran öngörü bu. Bu bilgilerle birlikte çok yakın bir vakitte her ilin kendi sayısı açıklanacak, her hafta ve her vilayet kendi olay sayısına nazaran, istenilen olay sayısına nazaran hedeflenen kısıtlamaları lokantalarla ilgili restoranlarla ilgili durum değerlendirmesi yapacak. Bugün prestijiyle bunlarla ilgili yorum yapmak çok kolay değil. Ülkemizde de mutasyonlu virüsler artıyor ve bunlar çok daha kolay yayılıyor. Bizim burada çok dikkatli adımlar atmamız gerekiyor. Ülkemizde bölge bölge hadise sayıları değişiyor. Kimi bölgelerde çok az varken, birtakım bölgelerde fazla sayıda olabiliyor. Bunda coğrafik yapı, toplumsal yapı, ömür biçimi, her şeyin tesirli olduğunu biliyoruz. O yüzden vilayet il değerlendirmenin vilayet pandemi konseyleri tarafından yapılması gerçek bir yaklaşım olacaktır” diye konuştu.

‘BU VİRÜS HER AY 1-2 SEFER MUTASYONA UĞRUYOR’

Prof. Dr. Tezer, koronavirüs salgının gelişmesinin sebebinin olağan sirkülasyonda olan koranavirüsün mutasyona uğrayıp hayvanlardan beşere geçme özelliğini kazanmasıyla olduğunu belirterek, “Oradaki hadise de mutasyon. Oradaki hadise insanlara bulaşma özelliğini kazanmasıydı. Ondan sonra birinci devirlerde Çin’de daha kolay bulaşma özelliği kazandı ve tüm dünyaya yayıldı. Bu virüs her ay 1-2 kere mutasyona uğruyor. Şu anda binlerce mutasyon gelişmiş durumda bunlar izleniyor. Biz nasıl karar veriyoruz? Dünya Sıhhat Örgütü’nün dünyadaki bütün ülkelere temin ettiği virüsün genetik haritası var. Vakit zaman ülkenizde rastgele örnekler toplayıp ‘bu haritadan farklı bir harita var mı’ diye bakıyorsunuz. Bu ne vakit kıymet kazanıyor? Bir bölgede kısıtlamalar yaptınız; lakin olay artıyor. O vakit sanki o bölgede mutasyon var mı diye genetik haritasına bakıyorsunuz. Gerçekten İngiltere bunu bildirdi. ‘Yoğun kısıtlamalara karşın hadise artıyor ve mutasyon var’ dedi. Laboratuvar incelemelerinde de mikroorganizmanın virüsün hücre içerisine daha kolay geçebildiğini gösterdi. Güney Afrika ve Brezilya da ‘İngiltere’deki mutasyonun birebiri bizde de var; fakat benim mutasyonumun ekstra şu özelliği var’ dedi” sözlerini kullandı.

‘ÜLKEMİZDEKİ MUTASYONUN ÖZELLİKLERİ AÇIKLANACAK’

“Eğer bir an evvel mutasyonlu virüsün artışını durduramazsak daha farklı mutasyonlar meydana gelecektir” diyen Prof. Dr. Tezer, şöyle konuştu:

“O yüzden kollayıcı tedbirlerin şu devirde bilhassa daha sıkı uygulanması gerekiyor ki önümüzü görebilirim. Virüs her çoğaldığında değişik mutasyonlar meydana gelebiliyor. Her ülkenin farklı mutasyonu, genetik haritası olabilir. Ülkemizin de doğal olarak olması bekleniyor. Bu bizim için olağandışı bir durum değil. Virüsün doğal özelliklerinden ötürü her ülkenin farklı mutasyonları olabilir. Lakin bunun ne değeri var? Ülkemizde de bir bölgede hadise artışları oluyorsa, Türkiye’de tespit edilen o mutasyon bir bölgede daha fazla görülüyorsa, ‘laboratuvarda yapılmış çalışmalar sonucuna nazaran Türkiye’de gelişmiş mutasyonda daha kolay bulaşma özelliğine sahip’ diyebileceğiz. Lakin ülkemizde şu an mutasyondan hadise artışlarının olmadığını söyleyebiliriz. Şu an tam etkilenmiş durumda değiliz; lakin etkilenmeyeceğimiz manasına gelmiyor. Datalar şubatın ortasından sonra bunun olabileceğini gösteriyor. Bu yüzden de bu devirde alınacak tedbirler bunun önünü kesmede değerli olacak. Yakın bir formda izliyoruz. ‘Mutasyonlu virüs var mı?’ diye Ankara’dan 81 ile o kitler gönderildi. Bütün vilayetlerde alınan örneklerde mutasyonlu virüs var mı diye bakılıyor. Ülkemizde mutasyonlar var; lakin bu bahisle ilgili çalışmalar devam ediyor. Yakın bir vakitte da bu mutasyonların özellikleri ülkemizde yapılan çalışmaların sonucu açıklanacaktır.”