Oyun oynama bozukluğu, tıpkı başka bağımlılıklar üzere günlük rutin aktivitelerinin aksamasına neden oluyor, hayat kalitesini düşürüyor. Bilgisayar oyunları, oyun oynama sıklığı, oyunun mühleti ve oyuna son verememenin artık pek çok insan için bir bağımlılık haline geldiğine dikkat çeken Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Sorun o kadar büyük ki, Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) de bunu artık bir hastalık olarak kabul ediyor; bilhassa çocukları ve gençleri tesiri altına alan oyun bağımlılığını “Gaming Disorder” (Oyun oynama bozukluğu) ismiyle duyurmuştu. Milletlerarası Hastalık Sınıflaması’na (ICD) nazaran artık bu bir hastalık. Meğer sorunu yaşayan bireylerde, bunu hala bir sorun olarak görmeyenlerin sayısı da az değil” dedi. 

Teşhis için 3 kriter var

Oyun oynama bozukluğunun hastalık olabilmesi için Dünya Sıhhat Örgütü’nün 3 teşhis kriteri belirlediğini söyleyen Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Bunlar; denetim kaybı, uyunun kişinin günlük ömründe öncelik haline gelmesi ve olumsuz sonuçlarına karşın oyuna son verememe. Bu 3 kriterin kişinin hayatında bilhassa son bir yıl içinde görülmesi bekleniyor” halinde konuştu.

Oyun bağımlılığı kişinin günlük omurundaki rutinlerini ve sorumluluklarını olumsuz tesirler

Bilgisayar, tablet ve telefon oyunları ile yakın olan ergenlik çağındaki gençlerin risk altında olduklarını belirten Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Ancak dikkat çeken şu ki, her geçen gün daha küçük yaştaki çocuklar da risk kümesine giriyor. Ayrıyeten yapılan araştırmalar, dikkat bozukluğu olan bireylerin de bu probleme yatkın olduklarını gösteriyor. Oyun oynama bozukluğu, dert bozuklukları ve depresyonla birlikte de görülebiliyor” dedi. Oyuna bağımlı olan kişinin günün her saatinde oyun oynama isteği duyabileceğini vurgulayan Ezgi Dokuzlu, “Özellikle güne başlarken, hafta sonları ve uyku öncesi oyun oynama isteği olabilir. Bu nedenle oyun bağımlılığı, kişinin günlük omurundaki rutinlerini ve sorumluluklarını da olumsuz tesirler. Bilhassa gençlerin akademik muvaffakiyetini ve toplumsal ömrünü önemli boyutta etkileyebilir. Bu sorunu yaşayanların oyun oynamadıkları bir günü tanımlamaları ise ekseriyetle ‘Sıkılıyorum, mahrumluk hissediyorum, oyun dışındaki etkinliklerden hiç keyif almıyorum’ cümleleriyle özetlenebilir” açıklamasında bulundu.

Meselelerden kaçmak için oyuna sığınılıyor 

Son yıllarda artan akıllı telefon ve bilgisayar kullanımının bilhassa birden fazla ergen ve çocuk için neredeyse bağımlılık boyutunda olduğunun altını çizen Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Aileler çocukları ile kâfi ve verimli bir bağlantı kuramıyor, hatta çocuklara makul hususlarda hudut ve kural dahi koyamıyorlar. Bunun sonucunda ise çocuklar, yönetemedikleri bir süreci yalnız başlarına yürütüyorlar. Ergenlik çağındakiler çevrimiçi oyunlarda kendilerini geçersiz isim ve özelliklerle tanıtıyor, bu durumu bir toplumsal kaçış olarak görebiliyorlar. Böylelikle oyun sayesinde sanal bir ortamda, istedikleri maskelerle kendilerini uydurma bir toplumsallaşma tecrübesiyle motive ediyorlar. Hatta kimi bireyler sıkıntılarından kaçmak ya da olumsuz his durumlarından kurtulmak için oyuna sığınabiliyor. Küçük yaşlarda oyuna harcanan mühlet uzadıkça ve devam ettikçe, oyun oynama alışkanlığı kişi için ziyanlı olmaya başlıyor” dedi.

Uzman takviyesi değerli

Kişi; rutin sorumluluklarını ihmal ediyor, bilgisayar ve telefon oyunlarına çok vakit harcıyor ve oyunu sonlandırdığında hüzün, mahrumluk üzere belirtiler gösteriyorsa, ailesi de bu sıkıntıya tahlil üretemiyorsa kesinlikle bir uzmandan dayanak alınması gerektiğini hatırlatan Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu, “Tanı evresinden sonra tedavi sürecinde öncelikle bağımlılığın altında yatan ruhsal nedenler saptanır ve buna nazaran bir yol izlenir. Tedavi sonrasında kişi oyunu hayatından büsbütün çıkarabildiği üzere tıpkı vakitte oyun mühletine, sıklığına limit koyma konusunda bir maharet de geliştirmeyi başarıyor” açıklamasında bulundu. 

Sevdiklerinizi koruyacak 6 önlem 

1) Her şeyden evvel sorunu yasaklar ve cezalarla değil, gerçek irtibatla çözebileceğinizi unutmayın.

2) Bir oyun planı oluşturun ve bunun nizamını takip edin. 

3) Oynayacak kişinin yaşına uygun bir müddet ve vakit aralığı belirleyin. Bilhassa çocuklarınız için limitler koymayı ihmal etmeyin ve oyunların içeriğini öğrenin.

4) Çocuklarınızı çeşitli hobilere, antrenmanlara ve aktivitelere yönlendirin. Verimli bir aktiflik planı yapın.

5) Sevdiklerinizin hislerine kıymet verdiğinizi ve onları önemsediğinizi hissettirin.

6) Tüm bu önlemlerinize karşın olumlu sonuç alamazsanız, en kısa vakitte bir uzman dayanağı almayı ihmal etmeyin.