AB ülkeleri, Covid-19 aşısı olanların serbestçe seyahat edebilmesini sağlayacak ‘aşı pasaportu’ üzerinde çalışma başlattı. Pasaporta ‘IBAN’ üzere bir kodla ne çeşit aşı yapıldığı, nerede yapıldığı, PCR testi sonucu ve antikor düzeyi üzere temel tıbbi bilgiler işleneceği belirtildi. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı, Halk Sıhhati Anabilim Kolu Lideri ve Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilimleri Konseyi üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan yaptığı açıklamada, Türkiye’de koronavirüs süreci ile bir arada elektronik sıhhat hizmetlerinin çok iyi formda verildiğine şahit olunduğunu kaydetti.

Prof. Dr. İlhan, Hayat Meskene Sığar (HES) uygulaması kapsamında kod üretilebildiğini, aşı vaktinin takip edilebildiğini söyledi. İlhan, e-Nabız uygulamasına eklenen yeni modül ile ‘koronavirüs aşı kartı’ oluşturulabildiğini belirterek, “Vatandaşlarımız bilirler, çocuklarımıza aşı kartı veriliyor, tıpkı bunun birebiri bize verilebiliyor. Sistemden kendimiz bunu indirebiliyoruz. Hatta birtakım ülkeler koronavirüs aşı kartı talebinde bulunursalar, indirdiğimiz bu elektronik belgeyi PDF olarak sisteme yükleyebiliyoruz ya da ekran manzarası olarak sisteme ekleyebiliyoruz. Sıhhat Bakanlığı tarafından verildiği ve barkodu olduğu için çok çarçabuk öbür ülkelerin de sistemlerine yüklenebiliyor” diye konuştu.

‘AŞI PASAPORTU OLARAK BU GÖSTERİLEBİLİR’

Prof. Dr. İlhan, aşı kartının hem Türkçe hem de İngilizce olarak oluşturulabildiğini belirterek, “Bu aşı kartı, aşı pasaportu diyebiliriz, hem Türkçe hem de İngilizce olarak basılabiliyor, bunun da çok büyük avantajı var. Burada kimlik bilgileri, aşıyı ne vakit, hangi saatte olduğum ve hangi aşıyı olduğum resmi olarak yer alıyor. Altında da barkod var, bu barkod ile de isteyen bireyler aşıyı dijital olarak sorgulayabiliyorlar. Türkiye Cumhuriyeti’nin sağladığı aşı kartı bu, dileyen yerlere de aşı pasaportu olarak bu gösterilebilir” sözünü kullandı.

‘AŞIYA ERİŞEN ÜLKE SAYISI ÇOK SINIRLI’

Sıhhat Bakanlığı Bilim Şurası üyesi Prof. Dr. Levent Akın ise AB’nin aşı pasaportu taslağı uygulamasının akla yatmadığını söyledi. Akın, birtakım Afrika ülkelerine giderken ‘sarıhumm aşısı’ olunduğunu, sıtmaya karşı da birtakım ilaçların alındığını anımsattı. Akın, “Niye, zira bizim bölgemizde hastalık yoktur; ancak o bölgede de vardır hastalık. Gelen bireylerin o hastalığa yakalanmaması ya da varsa bir hastalıkları o ülkeye bulaştırmamasını hedeflerler. Artık aşıya erişen ülke sayısı çok hudutlu. Ancak tüm ülkelerden birileri geliyor, eğitim, ticaret, turizm için geliyor. Hasebiyle aşı pasaportu dünyada aşı programı tamamlanmadan hayata geçirilmesi çok büyük bir risk yaratır, çok büyük kahır yaratır. Hem insan hakları açısından hem de milletlerarası ilgiler açısından problem yaratır. Aşı olamayan ülkeler var. 100’den fazla aşıya erişememiş ülke var. O vakit bu ülkeden insan gelmeden makul bir müddet evvel, ki bu müddet çoklukla 48 saattir, test yaptırır ülkeye o denli girer. Böylelikle hadise sayısı azalmış ülkeyi, hadise sayısı çok olan ülkeden korumuş oluyorsunuz” dedi.

‘DSÖ AŞI PASAPORTUNUN KULLANILMASINA KARŞI’

Akın, aşı pasaportu konusunda dünyada çok fazla tartışmanın yer aldığını kaydederek, şunları söyledi:

“Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) şiddetle aşı pasaportunun şu devirde uygulanmasına karşı. İleriki yıllarda olabilir. Dünyanın aşı üretim kapasitesi yaklaşık 2,5-3 milyar civarında. Dünyada aşı olması gereken insan sayısı 7 milyar. Demek ki biz 2022 yılında da aşıya devam edeceğiz. Aşı olamamış insanların nasıl seyahat etmelerini engelleyeceksiniz. O vakit dünyanın bu toplumsallaşma, liberalleşme, globalleşme ne derseniz deyin, bu kısmıyla karşıt düşülmüş olacak. Onun için bu çok mümkün değil. Ancak dediğim üzere ya aşıyı gösterirsiniz ya da o ülkeye girmeden önce PCR testi yaptırırsınız o sırada pak olduğunuzu hastalık taşımadığınızı gösterebilirsiniz. Fakat aşı pasaportu en az 2023 yılına kadar çok aklıma yatan bir şey değil.”