Koronavirüs salgınından en çok etkilenen ülkelerin başında ABD geliyor. Gerekli tedbirleri almadığı için 150 bine yakın insanın hayatını haybettiği ülkede salgının birinci devrinde en büyük ziyanı gören eyaletlerden olan New York’ta çalışan Türk hekim Sine Aras Akten, bu süreçte yaşadıklarını kitap haline getirdi. Dr. Akten, Brooklyn’de 500 yataklı Woodhull HHC/ New York Üniversitesi’nde nefroloji uzmanı olarak çalışıyor. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olan ve 2006 yılında ABD’ye giden Dr. Akten’in (40) “Bir Türk Hekimin Korona Güncesi” isimli kitabı Türkiye’de yayınlandı. Kitapta dokuz hastanın öyküsünü anlatan Dr. Akten, Milliyet’e konuştu:

‘Sağlıkçıların derdi’

“Anlattığım kıssalar gerçek hastalardan esinlendirildi ve anlatımda edebi kurgu yapıldı. Salgının birinci vakitlerinde Mart ayında diyaliz aygıtları ve ventilatör, sıhhat çalışanlarını koruyacak maske üzere tüm ekipmanlarda 15 gün kadar gecikme oldu. Hastalarda büyük bir yığılma olunca çok zorlandık. Hayatımda bu kadar zorlanmamıştım. Bir hastaya diyaliz yapıyorum, öbür hastaya yapamıyorum. Ya da kâfi gelmiyor tedavi.. Artık hasta seçmek zorunda kalıyordum. İyileşmeyeceğine kanaat getirilen hastalara diyaliz değil, teneffüs aygıtı bile önermedik. Birtakım insanların tedavilerinin sonlandırmaya aileleri ile birlikte karar vermek zorunda kaldık. Duygusal olarak oldukça zorlandık. O yüzden bizim sıhhat çalışanlarının içten içe en büyük kaygısı oldu.”

‘Ben de Kovid oldum’

“Salgında ben de Kovid-19’a yakalandım. Hafif ateş ve burun akıntısı oldu. Koku duyumu kaybettim. Vazifeme maske ve her türlü önlemi alarak devam ettim. Dinlenme sürecim olmadı.Yazdığım öyküler ortasında en çok etkilendiğim öykü Bayan Cook Carolyn isimli hastam oldu. Hastanemizde misyon yapan bir hemşirenin annesiydi. Kendisini kaybettik. Kitabı yazışımın sebebi de bu kıssa oldu. Bu süreçte çok fazla hasta ve tabip arkadaşımızı kaybettik. Fakat bir bayan tabip arkadaşımın intiharı da beni çok etkiledi. Hiçbir psikiyatr olayı olmayan, başarılı acil servis şef hekimi bu kadar aciz kayıplar karşısında hüznünü kaldıramayıp kendini makûs hissetmiş. ‘Hastalara hiçbir şey yapamıyoruz, elimizden kayıp gidiyorlar’ zahmetiyle kendi canına kıydı.”

‘Daha iyi yönettiniz’

“Türkiye’deki gelişmeleri aile doktoru kardeşim ve eşi aracılığıyla takip ediyorum. Türkiye bu koronavirüs sürecini ABD’den çok daha denetimli ve iyi yönetti. Burada durum hala devam ediyor. New York eyaletinde denetimde. Hadiseler azaldı. Hastane yatışları çok fazla artmadı. Ancak Güney, Batı ve Orta Amerika’da yeni New York’u onlar yaşıyor. Pandeminin merkezi onlar. Uygulamalarda gecikmeler oldu. Beşerler maske ve toplumsal uzaklığa riayet etmediler.”

 Mrs. Cook’un yarım bıraktığı su

Dr. Akten’in kitabında yer alan dokuz kıssadan en etkilendiği ise şu halde:

“Hastalarımdan biri 60’lı yaşlarında bir bayan Mrs. Cook Carolyn. Hastaneye yatmadan evvel bir çeşit kan hastalığı, Multipl Miyelom teşhisi almış ve tedavi görürken son periyodun süratli katili koronavirüsüne yakalanıp, servisime verilmişti. Odasına girdiğimde birinci dikkatimi çeken mavi nergis çiçekleri ve kokusu. Dışarıdan hiçbir şey alınmıyordu. Odasındaki çiçeği sorduğumda kızının bu hastanede hemşire olduğunu öğrendim. Nefes almakta zorlandığı için artık göğüs kaslarının kasılmasından yorulmuştu. Her iki şahıstan biri teneffüs aygıtına muhtaçlık duyuyordu ve sonraki 3-5 gün içinde ölüyordu. Kızı Jennifer’ı (hemşire) en berbatına alıştırmasını söylememe bile gerek yoktu. Jennifer’a o meşhur soruyu sormam gerekiyordu. Annesi için ne yapılsın istiyordu? Mrs. Cook bana aslında söylemişti, o denli odasında sakince Allah’ına ulaşmak. Jennifer, iki çocuğu için konuta daha erken gitmesi gerektiğini söyledi. Mrs. Cook’a ortada bakacağımı ve durumundan onu haberdar edeceğimi söyledim. Günün sonuna yanlışsız Mrs. Cook’un odasından gelen bir acil yardıma koştum. Ellerini tuttum. ‘Bir isteğiniz var mı?’ dedim. Zorla gözlerini sehpaya götürerek; ‘Bana su ver’ dedi. Şaşkınlıkla sehpada duran yarısı su dolu bardağa uzandım, içirmeye çalıştım. İçti içmedi. Ellerime sıkıca sarıldı ve bıraktı. Mrs Cook ellerimde ölmüştü. Kızı da yoktu yanında.”