AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, AB Kurulu Lideri Charles Michel, AB Devir Lideri Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Çin Devlet Lideri Şi Cinping görüntü konferans yoluyla “AB-Çin Başkanlar Toplantısı” gerçekleştirdi.

Von der Leyen, toplantı bitiminde toplumsal medya hesabından “Bugün AB ve Çin yatırım muahedesi müzakereleri sonuçlandırıldı.” sözünü kullandı.

AB’nin dünyadaki en büyük tek pazara sahip olduğuna dikkati çeken Von der Leyen, karşılıklı ve eşit koşullar altında ticarete açık olduklarını belirtti. Von der Leyen, muahede ile istikrarlı ticaret yapmayı ve iş fırsatlarını arttırmayı amaçladıklarına işaret etti.

AB Kurulu Lideri Michel de toplumsal medya hesabından, “Yatırım muahedesi müzakerelerinde varılan siyasi uzlaşıyı memnuniyetle karşılıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Michel, AB’nin kurallara dayalı memleketler arası iş birliğine bağlılığını sürdürdüğünü tabir etti. Toplantı bitiminde AB tarafından yayımlanan bildiride, “AB ve Çin, Kapsamlı Yatırım Mutabakatı müzakerelerini prensipte sonuçlandırdı.” tabiri kullanıldı.

Mutabakatın büyük ekonomik ehemmiyete sahip olduğu belirtilen bildiride, bunun tarafları sürdürülebilir kalkınma prensip ve bedellere dayalı bir yatırım bağlantısına soktuğu kaydedildi.

Bildiride, muahedenin yürürlüğe girdiğinde AB ile Çin ortasındaki ticaret ve yatırım münasebetinin yine dengelenmesine yardımcı olacağı belirtildi.

Çin’in AB yatırımcıları için eşi görülmemiş düzeyde piyasa erişimi taahhüt ettiğine işaret edilen bildiride, mutabakatın Çin kamu şirketlerine açık yükümlülükler getirdiği, zorla teknoloji transferini ve öteki piyasa bozucu uygulamaları yasakladığı, kamu takviyelerini daha şeffaf hale getirdiği tabir edildi.

Bildiride, AB firmalarının Çin piyasasında rekabet ederken daha adil muamele göreceğine dikkat çekildi. Muahedenin etraf ve iklimle ile birlikte çalışma standartlarına ait kıymetli taahhütler içerdiği kaydedilen bildiride, Çin’in onayladığı Memleketler arası Çalışma Örgütü (ILO) mukavelelerini aktif biçimde uygulamayı taahhüt ettiği, zarurî çalıştırma da dahil temel ILO kontratlarını onay için de çalışacağı kaydedildi.

Yatırım mutabakatı hakkında

Müzakereleri 2014 yılında başlayan AB-Çin yatırım mutabakatı ile AB yatırımcılarının Çin piyasalarına daha fazla erişebilmesi amaçlanıyor. Mutabakat ile Çin’in otomotiv, finansal hizmetler, sıhhat ve telekomünikasyon üzere çeşitli dalları Avrupalı yatırımcılara açılacak. Çin’deki kamu şirketleri hizmet alımlarında AB firmalarına ayrımcılık yapmayacak. Çin’deki kamu desteklemeleri daha şeffaf olacak.

Çin’deki mecburî teknoloji transferi uygulaması yasaklanacak. AB piyasaları da Çinli yatırımcılara açık olmayı sürdürecek.

Muahedenin yürürlüğe girmesi için yasal metnin hazırlanması, çeviri edilmesi, üye ülkeler ve Avrupa Parlamentosu (AP) tarafından onaylanması gerekiyor.

Çin’deki insan hakları ve personel hakları ihlalleri milletlerarası toplum tarafından reaksiyon topluyor. Özellikle Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik baskı ve hak ihlalleri sıklıkla eleştiriliyor.