Bir yıl evvel gece yarısı birinci Kovid-19 hadisesini duyuran Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, dün yeniden kameraların karşısına geçerek pandemide geride kalan bir yılı kıymetlendirdi. Koca, özetle şöyle konuştu:

BİRİNCİ SALGIN: Birinci koronavirüs olayının üzerinden tam bir yıl geçti. Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) global salgın ilanı da bundan tam bir yıl önceydi. 10 Mart’ı 11 Mart’a bağlayan gece huzurlarınıza çıkmış, vakit kazanmış olsak da virüsün ülkemize girişinin kaçınılmaz olduğunu, sağduyu içerisinde kaşılamak gerektiğini, hazırlıklı olduğumuzu tabir etmiştim. Kovid-19 son 100 yıl içerisinde tüm dünyanın birebir anda savaştığı, hadise ve kayıp sayıları bu kadar yüksek birinci salgın.

SİNEMALARDA DÜŞÜNEBİLİRDİK: Geriye kalan vakitte baktığımızda salgını ortak düşmanın virüs olduğu global bir savaşa benzetmek mümkün. Bu vakit zarfında can kayıplarıyla kalmadık. Tıpkı savaşlarda olduğu üzere yaşama sistemimiz alt üst oldu. İş hayatı meskenlere taşındı. Pek çok ülkede işsizlik baş gösterdi. Maske takılmadan dışarı adım atılmayan, insanların değil tokalaşmak, birbirine yakın durmaktan bile kaçındığı dünyayı biz olsa olsa sinemalarda düşünebilirdik. Tam bir yıldır ister istemez alıştığımız bu dünyada yaşıyoruz. Evvelden hastanelerde gördüğümüz maske ile kendi kendimizin tabibi olduğumuzu biliyoruz.

KENDİ AŞILARIMIZI KULLANACAĞIZ: Dünyada kullanımda olan 7 farklı aşı var. Türkiye büyük bir yarışın olduğu aşı tedarikinde en süratli davranan ülkelerden biri. Çin’deki üreticiyle 50 milyon dozluk aşı muahedesini kasım ayında yaptık. Siparişin birinci kısmını aralık sonunda teslim aldık. Toplam 130 milyon doz aşı için 2 farklı aşı üreticisiyle anlaştık. Bunun dışında 3 başka aşı üreticisiyle de görüşüyoruz. Bugün itibariyle uygulanan aşı 10 milyon dozdan fazla. Çok yakında 5 yerli aşı adayımız daha insan çalışmalarına başlayacak. Yakın gelecekte kendi aşılarımızı kullanacağız.

2020’YE ÇÖKEN KABUS: Araştırmalar Sinovac aşısının her 100 kişinin 80’inden fazlasında tesirli olduğunu, aşının beklenen koruyuculuğu gösterdiğini ortaya koydu. Aşısı yapılan ancak hastalığa yakalanan az sayıda kişi Kovid-19’u hafif geçirmekte, genel olarak tedaviyi hastanede geçirecek şikayetlere rastlanmamakta. Görünen o ki, koronavirüs kısa bir vakit zarfında grip üzere sıradan bir hastalık haline gelmeyecek ancak 2020 yılına çöken kabus, 2021’de tıpkı formda devam etmeyecek. Çok geçmeden salgın şimdiki gücünü kaybedecek. Daha ileride kim bilir Kovid’e ‘üzerinize afiyet sözü’ eşlik edecek. Dehşet unutulup gidecek.

YAYILIM SURATI DÜŞECEK: Planladığımız biçimde nüfusumuzun 50 milyonluk kısmının aşısını sonbahardan evvel yaparsak salgın üzerimizde ağır baskı olmaktan çıkacak. Hadise sayıları, kayıplar şimdikiyle kıyas edilemeyecek kadar azalacak, virüsün yayılım suratı düşecek. Kuvvetle umut ediyorum. Dünya ölçeğinde verilen bu savaşta muvaffakiyet gösterilen birinci cephelerden biri bu cephe, bu ülke olacak. Bunun ihmale gelmez koşulları var. Aşı tamamlanıncaya dek elimizdeki tek silah önlemdir. Maske ile hastalığın bulaşma yollarını kapatmalıyız. Toplumsal uzaklık ile şahsî sonlarımızı muhafazaya almalıyız.

‘Sağlık çalışanlarına minnettarız’

HAYATLARI KURTARDINIZ: Pahalı sıhhat çalışanlarımız size layık kelamları bulmak isterdim fakat bu hakikaten sıkıntı. Hayatları kurtardınız, hayatınızı riske attınız. Bu toplum sizi terli önlükler içinde gösteren fotoğrafları asla unutmayacak. Sizin sayenizde insan sıhhatine hizmet eden meslekler iyinin ve öbür insani vasıfların en çok görüldüğü mesleklerdir. Sizlere şükran duyuyoruz. Yükünüz yorgunluğunuz kısmen azaldı fakat bugün de teminatımız tekrar sizlersiniz. Milletimizin huzurunda milletin ismine size bir defa daha minnettar olduğumuzu söz ediyorum.

AĞIR HASTA KELAMINI AZ DUYACAĞIZ

Birinci hadiseden tam bir yıl sonra bugün 2021’in 11 Mart’ında size yeni bir davette bulunmak istiyorum. Karamsarlığı, belirsizlik ve bıkkınlık hislerini üstümüzden tümüyle atalım. Bütün ruhumuzla, geleceğe ait planlarımızla hayata, yarınlarımıza bağlanalım. Bunu yapmak için güçlü bir nedenimiz var. 13 Ocak’ta başlayan aşı programı muntazam bir formda yürüyor. Aşı programı tamamlandığında olay sayısı örneğin 5 ise 1’e inmiş buna yaklaşmış olacak. Ağır hasta kelamını çok az duyacağız. Bu tablonun toplumsal hayatı nasıl değiştireceğini 83 milyona nasıl yansıyacağını söylemeye bile gerek yok.

BÜTÜN ÜLKEYE KARŞI SORUMLULAR

1 Mart’tan itibaren denetimli olağanlaşma periyoduna geçtik. Mavi renk düşük risk seviyesi, sarı renk orta seviyede risk manasına geliyor. 42 ilimiz bu iki kümede. 39 ilimiz ise yüksek yahut çok yüksek risk kümesinde. Risk haritasında turuncu ve kırmızıyla gösterilen vilayetler bütün ülkeye karşı da sorumlular. Başarmak güç değil, mavi vilayetler buna örnektir.

63 can kaybı 14 bin 46 olay

Türkiye’de dün 146 bin 386 Kovid-19 testi yapıldı, 14 bin 46 kişinin testi olumlu çıktı, 63 kişi hayatını kaybetti. Türkiye Günlük Koronavirüs Tablosu’na nazaran; hasta sayısı 821 oldu, 9 bin 231 kişinin tedavisi ya da karantinasının sona ermesiyle iyileşen sayısı 2 milyon 659 bin 93’e yükseldi. Test sayısı 34 milyon 694 bin 624’e ulaştı. Olay sayısı 2 milyon 835 bin 989, vefat sayısı 29 bin 290, ağır hasta sayısı bin 310 oldu.